CDA Westland; financiële toekomst onzeker

Westland 28.01.2013 - Op 21 januari 2013 is er een financieel onderhandelaarsakkoord gesloten tussen het kabinet en IPO, VNG en Unie van Waterschappen.  

Partijen hebben daarin afspraken gemaakt over de Wet houdbare overheidsfinanciën (Wet HOF), schatkistbankieren en het BTW-compensatiefonds (BCF). De gemaakte afspraken hebben belangrijke gevolgen voor de gemeente Westland. De onderhandelingspartners hebben vooral de zogenaamd voordelige punten voor de gemeenten en provincies naar buiten gebracht.

De voordelen van het akkoord zijn volgens de onderhandelaars de volgende:

1. Er blijft ruimte voor investeringen door medeoverheden.

2. Het wetsvoorstel schatkistbankieren wordt aangepast. Het gaat alleen nog om overtollige middelen. Daarnaast wordt lenen tussen medeoverheden onderling mogelijk gemaakt.

3. Het BTW-compensatiefonds wordt niet afgeschaft.

Kanttekeningen bij het financieel akkoord

In de visie van de CDA-fractie is het verstandig om dit akkoord nog eens heel kritisch tegen het licht te houden. Bij bovengenoemde zogenaamde voordelen maken wij graag de volgende kanttekeningen:

1.    Wet HOF blijft overeind: investeringen van medeoverheden blijven onder druk staan.

Volgens het regeerakkoord zal het begrotingstekort van de decentrale overheden de komende jaren omlaag moeten (in 2014 en 2015 naar 0,3% van het BBP). De onderhandelaars geven er hoog van op dat het tekort in de jaren 2014 en 2015 nu 0,5% van het BBP mag zijn. Echter dit komt rechtstreeks uit de wet HOF die nog moet worden behandeld in de Tweede en Eerste Kamer. Het lijkt dus alsof gemeenten extra ruimte wordt geboden van 0,2%, oftewel 1,2 miljard euro. In feite wordt echter de wet Hof onverkort ingevoerd. Dit betekent ook onverminderd druk op de investeringen van gemeenten.

De CDA Tweede Kamerfractie maakt zich overigens al langere tijd zorgen over de Wet Hof, omdat deze knellend werkt op de investeringsruimte van gemeenten (zie bijgaande link voor aanvullende informatie http://s.mc1.nl/count.asp?nid=70164&sid=1506&lid=Link1&url=%0Ahttp%3A//www.cda.nl/actueel/toon/cda-overheden-moeten-kunnen-blijven-investeren/).

In de visie van de CDA-fractie is het aanmoedigen i.p.v. afremmen van investeringen – zoals bijvoorbeeld via de Westland Agenda – juist nodig om de Westlandse economie in deze crisistijd te stimuleren.  

2. Niet afschaffen van BTW compensatie is lege huls. De korting van 550 miljoen blijft gehandhaafd.

Het BTW compensatiefonds blijft bestaan, maar de ingeboekte korting van 550 miljoen euro gaat ook gewoon door. Die wordt nu verrekend via een algehele korting op het provincie– en gemeentefonds. Onduidelijk is wat de gevolgen hiervan zijn. Bovendien wordt er een plafond gesteld aan de omvang van het BTW-compensatiefonds. Indien dit wordt overschreden zal dit gecompenseerd worden via een aanvullende korting op het gemeente- of provinciefonds.

3.    Schatkistbankieren wordt onverkort ingevoerd.

Er vinden wat aanpassingen plaats, maar de kern van het voorstel blijft bestaan. In het akkoord staat dat alleen overtollige middelen hoeven te worden aangehouden bij het rijk. Onduidelijk is om hoeveel middelen dit gaat.

Decentralisaties
Naast bovengenoemde negatieve gevolgen van het onderhandelaarsakkoord voor de gemeente Westland, komt de komende tijd vanuit het Rijk nog zeer veel op het bordje van de gemeente Westland terecht. Er komt nog een groot aantal decentralisaties aan die gepaard gaan met grote financiële kortingen. In bijlage I bij deze artikel 26-vraag staan de belangrijkste decentralisaties genoemd. Dit onderhandelingsakkoord beperkt de ruimte voor gemeenten om deze decentralisaties goed uit te voeren. Hier zitten de grootste onzekerheden voor gemeenten. Het akkoord gaat hier echter volledig aan voorbij.

Gelet op bovenstaande kanttekeningen heeft CDA Westland bezwaar tegen de maatregelen of afspraken in het onderhandelaarsakkoord die een inbreuk zijn op de autonomie en de open huishouding van de gemeente Westland, en die inzet op economisch herstel en investeren in de toekomst van de gemeente Westland nodeloos inperkt. CDA Westland zou graag zien dat het college uitdraagt dat de gemeente Westland niet akkoord is met het nu voorliggende onderhandelaarsakkoord. Uiterlijk tot en met 31 januari 2013 kan de gemeente Westland aangeven aan de VNG of zij instemt met het onderhandelaarsakkoord. 

De CDA-fractie heeft daarom voor het College de volgende vragen; 

1)     Deelt u de zorgen van de Westlandse CDA-fractie over de gevolgen van het financieel onderhandelingsakkoord voor lagere overheden in het algemeen en de gemeente Westland in het bijzonder?

2)     Kunt u bij benadering aangeven wat voor de gemeente Westland de financiële gevolgen zijn van dit onderhandelaarsakkoord?

3)     Bent u bereid om bovengenoemde zorgen ook uiterlijk 31 januari 2013 te verwoorden tijdens de ledenraadpleging van de VNG die thans plaatsvindt?

Namens de Westlandse CDA-fractie,

Martin Buitelaar

fractievoorzitter