Nieuwjaarstoespraak Jaap Smit: Nadruk op zorg en angst vertekent werkelijkheid

Westlanden 11.01.2018 - Goed nieuws is geen nieuws en slecht nieuws is goed nieuws. De zorgen en angsten van mensen bestaan, maar zijn in de politieke aandacht

en de journalistieke berichtgeving de boventoon gaan voeren. Dit vertekent de werkelijkheid, waarin heel veel juist goed gaat, zoals het Sociaal en Cultureel Planbureau vorige maand constateerde.

Dat zegt Jaap Smit, commissaris van de Koning in Zuid-Holland, in zijn nieuwjaarsrede. Volgens Smit zijn de Nederlanders anno 2018 net zo tevreden als 20 jaar geleden. Het grote verschil met de jaren 90 is de mate waarin politiek en media aandacht besteden aan de zorgen en angsten van mensen. “Als nieuws koopwaar is geworden en slecht nieuws meer oplevert, dan moeten we niet gek opkijken dat ontevredenheid en boosheid groter worden dan ze in werkelijkheid zijn!”

Pijlers rechtstaat
Smit verwacht dat op weg naar de gemeenteraadsverkiezingen in maart de tegenstellingen in ons land weer zullen worden uitvergroot. In zijn nieuwjaarstoespraak pleit hij voor minder polarisatie, waarbij hij wijst op de grote verantwoordelijkheid van politiek en pers bij het bewaren en bewaken van de democratische rechtstaat.

“Een democratische rechtstaat als de onze is gebaseerd op een aantal belangrijke pijlers, zoals integer en betrouwbaar bestuur. Daar moeten mensen zitten die staan voor de goede zaak en zelf geen loopje met de waarheid nemen. Geen heiligen, maar stevige en betrouwbare mensen. Een andere belangrijke pijler is de pers die de vrijheid moet hebben om bestuur en politiek kritisch te volgen. Maar als dat doorslaat in snelle journalistiek die er à priori vanuit gaat dat de bestuurder of politicus niet deugt, dan maakt ze stemming in plaats van informatie te leveren waarop ik als burger zelf mijn oordeel kan vormen.”

Moreel leiderschap
Commissaris Smit stelt dat bij alle veranderingen in de samenleving heftige discussies horen. Volgens hem is het daarbij de kunst een goed compromis te vinden dat niet leidt tot volmaaktheid, maar wel tot tevredenheid. Hij zegt verheugd te zijn dat hij in de provincie Zuid-Holland veel mensen ontmoet die er met elkaar iets van willen maken.

“Politici, bestuurders en vertegenwoordigers uit het maatschappelijk middenveld. Mensen van goede wil die hun schouders eronder zetten en niet wegzinken in een moeras van chagrijn en ontevredenheid. Niet vanuit een ontkenning van de vele en soms moeilijke vraagstukken die op hun bord liggen, maar vanuit de opdracht er mee aan de slag te gaan.”

Volgens de commissaris gaat heel veel goed en zijn er vele redenen om als land, provincie en samenleving tevreden te zijn. “Ik ben me bewust van het feit dat ik dit ‘tegen de wind in roep’, maar het moet wel gezegd en liefst ook gehoord worden. Ik vind ook dat het tijd is of wordt dat leiders in dit land dat uitdragen en niet alleen luisteren en begrip tonen, maar ook een antwoord geven. Het gaat om moreel leiderschap.”