Gezondheidsrisico’s bij de asbestbrand in Wateringen van januari 2015

Westland 07.01.2016 - De afgelopen dagen zijn er in de media diverse berichten verschenen over de aanpak van de gevolgen

van de asbestbrand in Wateringen van januari 2015 en de mogelijke gezondheidsrisico’s die mensen hebben gelopen door bij de brand vrijgekomen asbeststukjes/-flinters. In dit bericht gaat GGD Haaglanden nader in op deze gezondheidsrisico’s.

Gezondheidseffecten van asbest in het algemeen

Gezondheidsrisico’s kunnen bij asbest alleen optreden wanneer mensen aan losse asbestvezels in de lucht worden blootgesteld. Asbestvezels die in de lucht zweven, kunnen door inademing in de longen terechtkomen. Afhankelijk van blootstellingstijd en concentraties kunnen deze na vele jaren longkanker of mesothelioom (long- of buikvlieskanker) veroorzaken.

Normaliter ademen we al elke dag een bepaalde hoeveelheid asbestvezels in die als gevolg van allerlei activiteiten als achtergrond aanwezig zijn in de buitenlucht. Dat wordt achtergrondrisico genoemd. De kans op het daardoor ontwikkelen van kanker is verwaarloosbaar klein.

De kans op kanker wordt groter bij het langdurig inademen van grote hoeveelheden asbestvezels. Het grootste risico lopen mensen die gedurende lange tijd grote hoeveelheden asbestvezels inademen. Dit vond vooral vroeger plaats in sommige werksituaties, waarbij werknemers jarenlang, iedere werkdag, grote hoeveelheden asbestvezels hebben ingeademd. Als iemand op één dag veel asbestvezels inademt (zoals kan gebeuren bij een brand waarbij asbest is vrijgekomen), is de extra kans op het krijgen van kanker verwaarloosbaar klein.

Blootstelling aan een kankerverwekkende stof, zoals asbest, moet niettemin zoveel mogelijk worden voorkomen. Het is daarom altijd belangrijk voorzorgsmaatregelen te nemen, zoals in Wateringen ook is gebeurd.

Gezondheidsrisico’s tijdens de brand

De tijdens de brand vrijgekomen asbestvezels werden met de rookpluim over grote afstand in de lucht verspreid. Bij inademing zouden deze een risico voor de gezondheid kunnen vormen. Omdat de brand in Wateringen ’s nachts heeft plaats gevonden, tijdens regenachtige weersomstandigheden, verbleven de meeste omwonenden waarschijnlijk binnen en is de kans op blootstelling aan losse asbestvezels tijdens de brand zeer klein geweest. Ook als mensen buiten zijn gaan kijken, is de blootstelling van korte duur geweest en is het gezondheidsrisico verwaarloosbaar klein.

Na de brand waren er nauwelijks nog asbestvezels in de lucht. Wel was er sprake van asbesthoudende brandresten, brokstukjes en/of flinters op de grond. Vanuit gezondheidsoogpunt is het het belangrijkste dat verspreiding van deze stukjes/flinters van buiten naar binnen in de woningen wordt voorkomen, omdat deze een bron kunnen zijn voor de vorming van losse vezels in de binnenlucht. Maatregelen zoals het instellen van de noodverordening door gemeente Westland en het saneren van de buitenruimte in het verspreidingsgebied, hebben ervoor gezorgd dat de gezondheidsrisico’s voor de omgeving verwaarloosbaar klein zijn gebleven.

Gezondheidsrisico’s na de sanering

Bij een dergelijke grote brand met een groot verspreidingsgebied is het niet realistisch te veronderstellen dat alle brandresten met asbestvezels volledig tot op de laatste vezel/flinter uit de leefomgeving kunnen worden opgeruimd. Ook als er nu nog een asbestflinter wordt aangetroffen, is het vanuit gezondheidsoogpunt het belangrijkste verspreiding hiervan van buiten naar binnen in de woningen te voorkomen.

Als bewoners incidenteel nog een stukje asbestverdacht materiaal aantreffen op eigen terrein, kunnen ze dit zelf opruimen als zij daarbij de juiste voorzorgsmaatregelen nemen[1]. Dit leidt niet tot vrijkomen van asbestvezels in de lucht en dus ook niet tot extra gezondheidsrisico’s, bovenop het al bestaande achtergrondrisico.

Indien op plaatsen (zoals onder dakpannen) meer asbesthoudende brandresten worden gevonden dan een enkel stukje, waarbij de kans bestaat dat deze stukjes zich kunnen verspreiden naar de omgeving, dan raadt GGD Haaglanden af dit zelf op te ruimen, maar dit te laten doen door een daartoe gecertificeerd bedrijf.

Heeft u nog vragen?

Met vragen over asbest en gezondheid in uw situatie kunt u contact opnemen met GGD Haaglanden (op werkdagen tijdens kantooruren bereikbaar op 070-3537182 of per e-mail: gezondheidenmilieu@ggdhaaglanden.nl).