Onbekende resten van Atlantikwall in beeld

Hoek van Holland 28.01.2015 - De Zuid-Hollandse gedeputeerde Han Weber ontving een rapport over de zachte resten van de Atlantikwall die zich nog in de bodem bevinden.

Freie kuste

De Atlantikwall was geen doorgetrokken muur, maar een aaneenschakeling van verdedigingswerken van verschillende grootte en sterkte. Op strategisch belangrijke punten was de verdediging het zwaarst, met grote aantallen betonnen werken. Daartussen was de kust minder sterk verdedigd: de zogenaamde Freie Küste. Op geallieerde luchtfoto’s en historische kaarten van zowel Duitsers als geallieerden is te zien dat ook op die plaatsen volop verdedigingswerken lagen, zoals loopgraven en ingegraven (geschuts)stellingen.

Onderbelicht

Han Weber: “De zachte resten van de Atlantikwall, zijn tot dusverre onderbelicht gebleven. Maar met deze kennis ontstaat een beter en vollediger beeld van de Atlantikwall”. De provincie maakt de historie graag beleefbaar door monumenten te behouden en toegankelijk te maken. Het rapport besteedt ook aandacht aan hoe deze meer kwetsbare onderdelen van de Atlantikwall – de verdedigingslinie langs de Europese kust - het beste beheerd en tentoongesteld kunnen worden“.

Tweede Wereldoorlog

Archeologen van RAAP voerden tussen november 2013 en februari 2014 de inventarisatie uit. De erfgoedtafel Atlantikwall waarin gemeenten, bedrijven en vrijwilligersstichtingen samen bepalen hoe het erfgoed behouden en ontwikkeld moet worden zal de kennis gebruiken om de monumenten nog beter te bewaren en toegankelijk te maken. Zo wordt het verhaal over de Tweede Wereldoorlog beleefbaar. Een groot deel van de vondsten is weergegeven in een deel van het rapport dat niet openbaar is om te voorkomen dat ongewenste bezoekers zich op de kwetsbare en vaak niet voor het publiek toegankelijke plaatsen zullen begeven.

Sporen

Op sommige plekken blijken de militaire sporen inmiddels verdwenen door natuurontwikkeling, op andere locaties troffen de onderzoekers meer sporen aan dan verwacht. En er zijn ook plaatsen waar vondsten uit de oorlog letterlijk nog voor het oprapen liggen. De ingemeten loopgraven en stellingen geven een goed beeld van de inrichting van de verdediging van het kustgedeelte tussen Scheveningen en Katwijk. Daarmee vormen de onderzoeksresultaten een belangrijke aanvulling op het bekende beeld van dit stuk Atlantikwall.

Ook voor de terreineigenaren Dunea en Staatsbosbeheer, die volop medewerking aan het onderzoek verleenden, zijn de resultaten van belang. Waar deze oorlogssporen precies liggen, is hen vaak niet bekend. Bovendien zijn de zachte resten kwetsbaar. Niet alleen kunnen ze ongezien verdwijnen bij natuurontwikkeling, ook blijken veel locaties al bezocht door metaaldetectorzoekers, waardoor sporen verstoord en vondsten verdwenen zijn.

Als vervolg op de inventarisatie wordt in overleg met de betrokken gemeenten en terreineigenaren bekeken hoe het beste met dit oorlogserfgoed kan worden omgegaan bij het (natuur)beheer en de presentatie aan het publiek.