Wandelen langs bunkers in Zuid-Holland

Arthur van Beveren

Hoek van Holland 15.04.2017 - In de Tweede Wereldoorlog bouwden de Duitsers van Noorwegen tot Zuid-Frankrijk de Atlantikwall.


Ook Zuid-Holland was belangrijk in deze verdedigingslinie die het westen van het Derde Rijk moest beschermen tegen een geallieerde aanval. Er is steeds meer aandacht voor dit nog jonge historische erfgoed. De gids Wandelen langs de Atlantikwall in Zuid-Holland stuurt de wandelaar langs de restanten van dit megalomane militaire project stuurt.

Meer dan 75 jaar na het eind van de oorlog is er volgens initiatiefnemer Merel van der Linden nog veel te zien: “Bunkers zijn natuurlijk wel bekend bij mensen, maar ook deze liggen soms verborgen onder ogenschijnlijke duinen. Zigzaggende sporen in het landschap zijn resten van loopgraven.”

Het zijn niet alleen deze militaire overblijfselen die aandacht krijgen tijdens de wandeling, ook de invloed van de bouw op het landschap wordt duidelijk: “Je ziet de veranderingen in kustplaatsen door de sloop vanwege de aanleg van verdedigingswerken, en ontdekt dat waterwegen oorspronkelijk als anti-tankgracht zijn aangelegd.

Het diverse kustlandschap in Zuid-Holland is prachtig. Een route loopt door een bijzonder natuurgebied zoals Hollands Duin bij Wassenaar, een ander laat het menselijk ingrijpen zien, zoals in Hoek van Holland en Oostvoorne, rond de Maasvlakte.”

Nederlanders die door diverse omstandigheden in contact kwamen met de bunkerstelling doen hun verhaal in dagboekfragmenten. Unieke en soms nooit eerder gepubliceerde archiefbeelden geven een beeld van het dagelijks leven van de Duitse soldaten bij hun bunkers. “We hebben drie militair-historische experts onderzoek laten doen en de routes laten schrijven.

Zo krijg je allerlei onbekende verhalen te weten”, aldus Van der Linden. “In Oostvoorne hebben bijvoorbeeld honderden Wolga-Tataren gezeten die voor de Duitsers vochten. In Den Haag vreesde de 17-jarige Riet van Gaalen elke dag voor V2-raketten die vanuit die plaats naar Engeland werden geschoten. Dat ging nog wel eens mis, waarbij zo’n raket in de stad neerstortte en slachtoffers maakte.”

De routes zijn rondwandelingen van gemiddeld 8 km in de omgeving van onder meer Katwijk, Wassenaar, Scheveningen, Hoek van Holland, Oostvoorne en op Goeree en lopen door zowel natuurgebieden als dorpen en steden. Die combinatie zorgt voor tien afwisselende routes langs de Zuid-Hollandse kust. “Een aantal bunkers langs de route is ingericht als musea”, vertelt de initiatiefneemster, “deze geven een impressie van hoe de bouwwerken er in de oorlog uit zagen en vertellen nog meer lokale geschiedenis”.

De 144 pagina’s tellende wandelgids wordt op zaterdag 6 mei gepresenteerd in Fort 1881 in Hoek van Holland. 

Reacties (3 reacties geplaatst)

Ik heb inde jaren 80 en 90 dit Fort heel vaak bezocht, en heb er veel lectuur over gekocht. Mij werd toen verteld dat het Fort aan het eind van de 19e eeuw werd gebouwd, wel iedere keer bezet was door het Nederlandse Leger, maar uiteindelijk pas écht dienst deed tijdens WWO2 bij de verdediging van Hoek van Holland.
Nou heb ik toch altijd gedacht, dat de afgebeelde bunker( ook wel Het Fort genoemd ) toch uit een eerder tijdperk komt dan wat de buren die op visite waren, gebouwd hebben .
En dat het een Nederlands gebouwde bunker is.
Fijn dat er mensen zijn die cultuur historisch erfgoed bewaren en beschrijven. Bunkers komen natuurlijk niet uit de mooiste periode van de geschiedenis, maar wel een hele belangrijke die nooit vergeten mag worden.

Plaats een reactie

U bent vrij om te reageren met behoud van respect en fatsoen. Kleineren is not done. Alle geplaatste reacties worden een paar keer per dag nagekeken en zijn niet direct zichtbaar. Dus even geduld aub.

Koningsdag ‘s-Gravenzande: Vier het met Aardbeien voor Stichting Avavieren! - Huttenbouwen 2024 komt er weer aan! - Ga toch fietsen…voor Rode Kruis Haaglanden - Chefkok bij De Keizer Restobar - Kattententoonstelling op hemelvaartsdag - Kom naar de zomer-BBQ op 27 mei - Oranje vrijmarkt aan zee - Sterrenhemel bekijken tot zaterdag 27 april - Cursus Insecten op dinsdag 7 mei - Marketing Manager - Inschrijving 33ste Koornmolen Lions Rottemerenloop open - Mijlpaal voor De Prinsenhof in Maasdijk - Nouked met Led Zeppelin tribute in de Muziekzolder Maasdijk - 4 mei dodenherdenking in 's-Gravenzande - Strandliefhebber opgelet! - Italo Party crew op 11 mei - Geniet van de muziek van Haagse Helden met Square! - Servicecoördinator / Planner Buitendienst - Parttime Administratief Medewerker - Expositie in de bibliotheek in Monster - Oranjespektakel Maasdijk op zaterdag 27 april - Open Boerderijdagen 2024 op 10 en 20 mei - Fiets mee naar het Melarium - Recharged heeft superdeal voor installatie airco’s Westland - Weer weekendafsluiting van Wippolderlaan - Allround Administratief Medewerker - Manager werk en dienstverlening - Herbeleef ‘het fluitincident’ in Maassluis - Tiny van der Sar exposeert de in Hofboerderij: “Westland”. - Activiteiten in Ter Heijde in april - Dit paasweekend Beneluxtunnel afgesloten richting A15 - Ter Heijde Beachrun op vrijdag 31 mei - Chauffeur C geconditioneerd transport - Junior Accountmanager Particulier - Industrieel verhuizer - Magazijnbeheerder - Junior Kwaliteitscontroleur AGF - Kwaliteit Specialist - Marketing en communicatie medewerker - Productie medewerker Bleiswijk - Beelden van straatroof bij San Franciscosingel - Lezingen meidagen 1940 rond slag om Hoek van Holland en Staelduinse bos - Sales Support - Kerkenvisie vastgesteld voor het Westland - Vrachtwagenchauffeur karton - Productiemedewerker fulltime - Verkoopmedewerker kookwinkel gezocht! - Makkelijk Scoren is Terug! - Technisch Corporate Recruiter