Gekke koeienziekte aangetroffen bij rund op boerderij

Zuid Holland 02.02.2023 - Er is deze week een positief geval van gekke koeienziekte (BSE) gevonden bij het kadaver van een 8-jarige koe op een boerderij in Zuid-Holland.

Dat heeft minister Piet Adema woensdag meegedeeld, welke plaats werd niet gezegd.

Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) heeft onderzocht welke variant van BSE het betreft. Het resultaat van WBVR geeft aan dat het hier een atypische variant betreft. Atypische gevallen van BSE komen sporadisch voor bij oudere koeien, een soort ‘ouderdoms-BSE’. De laatste keer dat dat in Nederland voorkwam was 2011. Wetenschappers denken dat de atypische varianten spontaan kunnen ontstaan. In Nederland zijn tot nu toe vier atypische gevallen vastgesteld.

Vervolg
Het bedrijf van de houder van het positief bevonden geval is per direct geblokkeerd. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft bron- en contactonderzoek uitgevoerd waarbij de nakomelingen van deze koe jonger dan 2 jaar gedood en getest worden. Om BSE testen te kunnen doen op hersenmateriaal moet het dier eerst gedood worden.

Uit het bron- en contactonderzoek van de NVWA is gebleken dat het besmette rund vijf nakomelingen heeft gekregen, waarvan er nog één op hetzelfde bedrijf in leven is. Dit rund is jonger dan 2 jaar. Deze wordt gedood en getest. De overige vier nakomelingen zijn ouder dan twee jaar, waardoor het niet waarschijnlijk is dat overdracht van moeder op deze kalveren heeft kunnen plaatsvinden. Zij vormen dus geen risico voor de volksgezondheid.

Ook alle runderen die op hetzelfde bedrijf als het besmette rund binnen twaalf maanden vóór of na de geboorte van dit rund zijn geboren zullen gedood en getest worden, als ook alle runderen die in hun eerste levensjaar samen met dit besmette rund in haar eerste levensjaar zijn gehouden en die volgens het onderzoek in die periode hetzelfde potentieel besmette voeder gekregen hebben.

In totaal zijn 13 runderen opgespoord, deze worden afgevoerd om gedood en getest te worden. Hiermee komen de producten van deze dieren niet in de voedselketen en zijn daarmee geen risico voor voedselveiligheid. De maatregelen worden zo spoedig mogelijk uitgevoerd.

Wat is BSE?
BSE (Bovine Spongiforme Encephalopathie (BSE) is een dodelijke ziekte die voorkomt bij rundvee waarbij het centrale zenuwstel wordt aangetast. Het is ook een zoönose die bij mensen de dodelijke hersenziekte variant Creutzfeldt-Jacob kan veroorzaken. Besmetting kan plaatsvinden door consumptie van geïnfecteerde runderen. Er is daarom een Europees monitoringprogramma waarbij alle kadavers in bepaalde risicogroepen worden getest op de aanwezigheid van BSE. Het rund dat nu positief bevonden is, is door middel van deze actieve surveillance opgespoord.

Er zijn twee varianten: de atypische variant waar nu sprake van is, en de ‘klassieke variant’ die in Europa in de jaren tachtig tot de BSE-crisis heeft geleid. Hergebruik van dierlijke eiwitten in diervoer was een belangrijke oorzaak van de verspreiding van klassieke BSE. Daarop volgde een verbod op het gebruik van bepaalde soorten verwerkte dierlijke eiwitten in diervoeding voor runderen.