Kosten huisafval gestegen met € 6 miljoen

Westland 11.09.2020 - Het college van gemeente Westland heeft donderdag een brief gezonden naar de raad over de gestegen kostenontwikkeling van het huisafval.

Het college legt uit;

'Om de kosten helder en inzichtelijk te krijgen en een prognose te maken voor de kostenbegroting van 2020 en 2021 is een taskforce ingericht. De taskforce heeft onderzoek gedaan naar de sterke kostenstijging en wat de gevolgen zijn voor het tarief van de afvalstoffenheffing.

Wij moeten helaas constateren dat de totale kosten voor afval vanaf 2018 (begroting) tot 2021 (nieuwe raming) zijn toegenomen met € 6 mln. Wij constateren ook dat het tarief voor de afvalstoffenheffing al jarenlang niet kostendekkend is. De afgelopen jaren hebben wij dit vol kunnen houden omdat er voldoende reserve was. In 2019 werd nog rekening gehouden met een onttr ekking van € 6 ton om het saldotekort te compenseren , maar door het grotere tekort in de jaarrekening 2018 was de reserve afvalstoffenheffing al voortijdig leeg.

Voor de toegenomen kosten zijn vijf belangrijke oorzaken aan te wijzen. De eerste grote oorzaak is het nieuwe contract voor het inzamelen van huishoudelijk afval dat in 2019 is afgesloten met Renewi. Hierover is de commissie EFO in februari 2019 geïnformeerd. Renewi was de enige inschrijver. Na langdurig onderhandelen is begin 2019 het nieuwe con tract getekend en hebben wij de sterk gestegen prijzen moeten accepteren. De stijging was groter dan dat wij in de begrotingswijziging van 2019 hebben meegenomen. Bij de jaarrekening 2019 hebben wij u dit verklaard.

De tweede oorzaak van de kostenstijgin g zit in het nieuwe contract voor het ophalen van oud -papier met HVC. Eind 2019 verbrak Peute Papierrecycling de voor de gemeente gunstige concessieovereenkomst door gebruik te maken van de opzeggingsmogelijkheid. Peute maakte gebruik van vrijwilligers. Die mogelijkheid wilden wij doorzetten bij het nieuw af te sluiten contract met HVC. HVC liet echter op een laat tijdstip weten niet te kunnen c.q. te willen werken met vrijwilligers. Aangezien er geen beter alternatief was, konden wij niet anders dan de overeenkomst met HVC sluiten. 

De derde oorzaak is gekoppeld aan de verkoop van de gemeentewerf ’s -Gravenzande. Door de sluiting van de gemeentewerf zijn de openingstijden van de andere twee werven verruimd. Hierdoor kon de bezetting niet meer met eigen perso neel worden opgevangen en is een contract met Patijnenburg afgesloten. Dit resulteerde in een toename van de exploitatiekosten.

In januari 2019 heeft het Rijk de verbrandingsbelasting op restafval flink verhoogd (van € 13,21 naar € 32,12 per ton) wat doorwerkt in de tarieven voor verwerking van de huishoudelijke afvalstromen. Doordat daarnaast ook de volumes van afvalstromen in 2019 toenamen, werkte deze tariefstijging extra door in de kosten.

Tot slot zien we jaarlijks een toename van (grof)afvalstromen. Dit leidt ook tot hogere inzamelings- en verwerkingskosten. De coronacrisis heeft er daarnaast toe geleid dat de afgelopen maanden meer bezoekers bij de milieustraten afval kwamen brengen. Het betrof meer afval dan in dezelfde periode vorig jaar.

Bovenstaande oorzaken hebben tot gevolg dat voor dit jaar een kostenstijging van € 2,8 mln. moet worden verwerkt in de prorap en dat het tarief afvalstoffenheffing zou moeten stijgen met circa 31% om kostendekkend te zijn. We realiseren ons dat de boodschap allerminst prettig is om aan u mede te delen. In het bestuursakkoord hebben wij immers als uitgangspunt opgenomen dat wij de woonlasten voor onze inwoners gemiddeld genomen niet meer willen laten stijgen dan met het inflatiepercentage. Dit blijkt nu niet haalbaar.

Wij hebben diverse klachten van burgers ontvangen over de aanloopproblemen met het ophalen van oud-papier en plastic. In de media zijn hierover ook berichten verschenen. Deze aanloopproblemen zijn verholpen en we hebben onze processen daarop aangepast. Wij hechten er aan om te benadrukken dat de kostenstijgingen niet het gevolg zijn van deze problemen bij de inzameling.

Wij begrijpen dat deze brief meer toelichting vraagt. Als bijlage alvast inzicht in de ontwikkeling van de kosten vanaf 2018. Wij nodigen u graag uit op woensdag 16 september aanstaande na het ROF om in een gezamenlijke commissie Ruimte en EFO meer informatie te krijgen over de kostenontwikkeling, de effecten en de oorzaken. Ook zulle n wij aangeven welke mogelijkheden er zijn om de kosten en het afvalstoffentarief nog te beïnvloeden.

Hoogachtend, burgemeester en wethouders van Westland,

de secretaris, de burgemeester,

A.C. Spindler   B.R. Arends