Westland Event 2015 in teken veranderende wereld

Honselersdijk 16.10.2015 - Herken de kansen, maak keuzes en gebruik de kracht van verandering. Dat was de centrale boodschap tijdens de zesde editie van het Westland Event,

dat op donderdag 15 oktober werd georganiseerd bij FloraHolland in Naaldwijk. Thema van deze middag en avond was de transitie in de glastuinbouw en hoe hier als sector op te anticiperen.

Rode draad van de zesde editie van het Westland Event vormde de snel veranderende wereld waarin zich nieuwe technologieën aandienen die soms bedreigingen lijken, maar vaak juist kansen bieden. Theo Duijvestijn, wethouder economische zaken en agri-business van de gemeente Westland, somde enkele nieuwe innovaties op: robotisering, nanotechnologie, 3D-printers. “Maar niet alleen technieken en technologieën veranderen. De gehele wereld om ons heen verandert. Als glastuinbouw moeten we mee met de veranderingen, want in het verleden behaalde resultaten zijn geen garantie voor de toekomst.

En het moet snel, sneller dan nu het geval is. Een groot deel van het perspectief van de glastuinbouw zal gaan komen uit cross overs. Verbindingen met de hightech sector, de chemie, de farmacie, de energie- en watersector, de logistiek. Juist door dit soort cross overs, nieuwe verbindingen, zullen baanbrekende nieuwe innovaties in de glastuinbouw ontstaan.” (foto s Rolf van Koppen)

Experimenten in schaduwtraject

Jan Rotmans, wetenschapper op het gebied van transitie en duurzaamheid, opende zijn betoog met een ongemakkelijke boodschap: “Ik ga vandaag onder uw huid zitten. U laten zien dat de aard, snelheid en omvang van de veranderingen zó groot zijn dat ze de wereld doen kantelen. Elke euro die u investeert in de ‘zwarte’ economie, levert u één euro op. Investeert u € 1 in de groene economie, dan kunt u € 3 terug verwachten. Haak aan bij de circulaire en bio-based economie.

Ga op zoek naar disruptieve, ontwrichtende innovaties en samenwerkingsvormen. Zoek naar verbinding met voor u ongewone partners. Want de nieuwe economie denkt niet in topsectoren; die snijdt er dwars doorheen. Cross-overs en nicheproducten, díe hebben de toekomst. Zorg voor experimenten in een schaduwtraject en durf over de grenzen van uw kas te kijken en met moed te handelen.”

Na het betoog van Jan Rotmans konden de 500 congresbezoekers kennis maken met het product van een cross-over: ViniVega. Een tomaten- en paprikateler vonden elkaar bij een Nederlandse wijnboer. Dit cross-overexperiment is een nicheproduct dat volgens paprikateler Arco Vreugdenhil via exclusieve sterrrenrestaurants zijn weg naar de consument vindt.

Samen niet de retail, maar de consument bedienen

Het voorbeeld van ViniVega sluit goed aan bij de visie van Hein Deprez, Uitvoerend Voorzitter van de Greenyard Foods Group, waartoe Greenyard Foods, UNIVEG en Peatinvest behoren. Het succes van zijn bedrijven zit volgens hem in de bundeling van de clusters van kracht die de horizontale ketens van macht omzeilen. “Laat níet de retailers en de handelaren uw prijs en uw product bepalen. Zorg met clusters van groeten en fruit dat u zelf de markt bewerkt. Er is geen sprake van overproductie, maar van onderconsumptie.

Probeer de consumptie van groente en fruit te verhogen. Niet door de retailer te vragen hoe, maar aan de klant zelf! We hebben te lang ons product en onze sector gekannibaliseerd. We maken gezonde producten, maar kunnen het verhaal ervan niet vertellen. Het zijn de sterke merken die de gezondheidsclaim van onze producten gebruiken om hun merk te verkopen. We blijken ook niet in staat het verhaal te brengen dat tuinbouw de optimale vorm van urban farming is. Of dat tuinbouw de enige duurzame manier van voedselproductie is.

Mijn visie op de toekomst van onze sector is niet het bedienen van de horizontale ketens, maar het bundelen van verticale clusters van kracht die samen het verhaal én goede en gezonde producten op de markt brengen en niet de retail, maar de consument bedienen.”  

Keuze maken belangrijker dan de keuze zelf

Koen Hazewinkel, als adviseur betrokken bij de strategie van vele internationale retailers en als docent en onderzoeker verbonden aan het EFMI/Universiteit Groningen, bevestigde de visie van Deprez. Hij voegde daar nog aan toe dat het ‘spel van de retail’ fundamenteel gaat veranderen. Dat maakt dat de glastuinbouwsector keuzes moet gaan maken.

En wat Hazewinkel betreft, is de keuze maken belangrijker dan de keuze zelf. “Uw keuze ligt in mijn optiek tussen een ‘Product Value’ of een ‘Unique Feature’ en tussen het handels- of marktgericht ondernemen. Die keuze maakt dat u zich kunt aanpassen aan de nieuwe verhoudingen bij de retailers. Want de Lidls bepalen de prijs en de waarde van uw product, terwijl de Marqts ruimte bieden voor bijzondere producten die meerwaarde hebben.”  

Voelen, ervaren en zien: de beste drijfveer voor verandering

Yuri van Geest, geïntroduceerd door Marco van Zijverden van Dutch Flower Group, beloofde chaos in de hoofden van de bezoekers. In sneltreinvaart liet hij de opkomende technologieën en hun exponentiële snelheid en kracht zien. “Ontwikkelingen op het gebied van ICT, biotech, nanotech, neurotech, robotica, artificiële intelligentie, nieuwe energie, brain computer interfaces, 3D- en 4D- printers kun je zien als bedreigingen, maar ze bieden de sector enorme kansen. En hoe je het ook wendt of keert; deze snel ontwikkelende technologieën zullen elk bedrijf in elke sector gaan raken. Ook uw sector en uw onderneming moeten er op inspelen. Dat vraagt om een andere organisatievorm, om samenwerking met andersoortige bedrijven uit andere disciplines. Mijn advies: kijk om u heen. Ga naar China, bezoek andere bedrijven, vreemde markten. Voelen, ervaren en zien. Dat is de beste drijfveer voor verandering en voor transitie.”  

Platform

Het Westland Event wordt georganiseerd door de gemeente Westland. Als toonaangevende glastuinbouwgemeente wil Westland een platform bieden waarop overheden, ondernemers en het onderwijs elkaar kunnen ontmoeten en kunnen bijpraten over belangrijke ontwikkelingen in de glastuinbouwsector. Gezien de grote belangstelling voor het evenement voorziet de combinatie van inspiratie, informatie en ontmoeting in een behoefte. Naast de 500 bezoekers, waren er 600 mensen die (een deel van) het Westland Event hebben gevolgd via de livestream van HortiValley