Bijna 3.200 mensen overleden aan corona in november

Nederland 10.03.2021 - In november 2020 stierven volgens voorlopige cijfers 3.174 mensen aan COVID-19, de ziekte veroorzaakt door het nieuwe coronavirus.

Het totaal aantal coronadoden vanaf maart tot en met november 2020 komt daarmee op ruim 16.000. Van hen overleden 13.497 mensen aan vastgestelde COVID-19 en 2.588 aan vermoedelijke COVID-19. In november zijn 1.732 mensen met Wlz-zorggebruik aan COVID-19 overleden. Dit blijkt uit voorlopige cijfers over doodsoorzaken die het CBS vandaag publiceert.

Het CBS publiceert sinds 3 april 2020 wekelijks over het aantal overledenen. Die aantallen zijn gebaseerd op sterfteberichten die het CBS dagelijks binnenkrijgt van gemeenten. Die sterfteberichten bevatten geen informatie over de doodsoorzaken. De cijfers over doodsoorzaken zijn gebaseerd op de doodsoorzaakverklaringen van een arts. Het CBS ontvangt deze verklaringen via de gemeente waar iemand is overleden. De cijfers die vandaag worden gepresenteerd zijn gebaseerd op 97,8 procent van alle doodsoorzakenverklaringen tot en met november 2020. 

Ruim 1.700 Wlz-gebruikers in november overleden aan corona
In november 2020 overleden 1.738 gebruikers van langdurige zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) aan COVID-19. Dat waren er 552 meer dan in oktober. Van de 16 085 mensen die van maart tot en met november stierven aan vastgestelde of vermoedelijke COVID-19 ontvingen er 9 289 zorg vanuit de Wlz, zoals zorg in een verpleeghuis. Ook in november bleef COVID-19 met 30 procent van de overlijdens een van de belangrijkste doodsoorzaken van overledenen met Wlz-zorg.

De cijfers over de laatste weken in 2020 volgen later zodra de doodsoorzaakverklaringen van december compleet zijn.

Oversterfte volledig door het nieuwe coronavirus
In de eerste tien weken van de tweede golf, in de weken 39 tot en met 48 (21 september tot en met 29 november) overleden 4,4 duizend mensen meer dan verwacht in deze periode. In deze periode stierven 5 458 mensen aan het nieuwe coronavirus. Net als in de eerste golf van de pandemie werd de oversterfte ook nu volledig verklaard door de sterfte aan COVID-19.

Informatiebronnen
CBS en RIVM Op basis van GGD-meldingen rapporteerde het RIVM in de eerste tien weken van de tweede golf (week 39 tot en met week 48, 21 september tot en met 29 november 2020) 3 281 mensen die overleden aan COVID-19. Het CBS registreerde in dezelfde periode op basis van doodsoorzaakverklaringen 5 232 mensen die overleden aan vastgestelde COVID-19. Tevens zijn er 226 overledenen met vermoedelijke COVID-19 als de onderliggende doodsoorzaak. Bij elkaar zijn dat 5 458 COVID-overlijdens.

Dat de cijfers van het CBS en het RIVM verschillen heeft meerdere mogelijke oorzaken. Ten eerste kunnen er overledenen zijn bij wie de arts op basis van het klinisch beeld COVID-19 aangaf als doodsoorzaak, zonder dat dit door een laboratoriumtest is bevestigd. Die overledenen ontbreken dan in de RIVM-cijfers. Ten tweede zijn overledenen bij wie COVID-19 was vastgesteld (ook met een positieve laboratoriumtest) mogelijk niet (direct) gemeld bij de GGD, ook omdat er geen meldingsplicht geldt voor overlijden aan COVID-19. Daardoor ontbreken deze overledenen in de cijfers van het RIVM. De gemelde COVID-19-sterfte in RIVM-rapportages over eerdere periodes kan nog regelmatig veranderen door nagekomen meldingen. Het CBS actualiseert de cijfers over doodsoorzaken als de nog ontbrekende verklaringen ook verwerkt zijn.