Halt aan ontgassen van binnenvaartschepen

Rotterdam 15.05.2014 - Het ministerie van Infrastructuur en Milieu, de provincies Noord-Brabant en Zuid-Holland en de gemeente Rotterdam....

hebben bestuurlijk overeenstemming bereikt over het terugdringen van ontgassingen door varende binnenvaartschepen. Het terugdringen van ontgassingen met het schadelijke benzeen, benzeenhoudende en op termijn ook andere vluchtige stoffen zal een positief effect hebben op milieu en gezondheid.

Gezamenlijk pakket van maatregelen

Overeenstemming is er over de uitwerking van een samenhangend pakket van internationale, nationale, regionale en lokale maatregelen. De maatregelen bestaan uit een convenant met het bedrijfsleven op nationaal en regionaal niveau en verbodsbepalingen in internationale, nationale, regionale en lokale regelgeving. Het pakket treedt vanaf 2015 in werking en is naar verwachting in 2018-2020 volledig gerealiseerd. Samenwerking met andere overheden, met name provincies, waarvoor dit pakket van maatregelen ook relevant kan zijn, wordt gezocht.

Ontgassen

Nadat schippers hun lading hebben gelost is het soms nodig om de ruimen te ontdoen van restanten van die lading. Waar het vluchtige stoffen betreft wordt dit vaak gedaan door middel van het ontgassen van het schip. De ruimen zijn dan weer schoon en klaar voor de volgende lading. De dampen die vrijkomen bij ontgassen veroorzaken soms stankoverlast. Bij langdurige blootstelling kunnen ze schadelijk zijn voor de omgeving. Met  ontgasinstallaties op de wal of op het schip kunnen schepen gecontroleerd worden ontgast.

Bundeling inzet bedrijfsleven en overheid

Het ministerie werkt in internationaal verband in het kader van het internationaal scheepsafvalstoffenverdrag CDNI aan een verbod op varend ontgassen, net als in Duitsland en Belgie. Dit verbod is naar verwachting in 2018-2020 van kracht. In de aanloop daar naartoe wordt een nationaal convenant (green deal) opgesteld met brancheorganisaties van de chemie (VNCI), tankopslag (VOTOB), raffinaderijen (VNPI) en binnenvaart (CBRB en BLN) om al eerder tot reductie van ontgassingen te komen.

Staatssecretaris ministerie Infrastructuur en Milieu Wilma Mansveld: “ Ik wil mij samen met de andere partijen inzetten om het ontgassen in bewoond gebied zo snel mogelijk een halt toe te roepen. Want de gezondheid van omwonenden en schippers staat voor mij voorop“

Provincies Noord-Brabant en Zuid-Holland hebben het voornemen om met uitbreiding van hun provinciale milieuverordeningen een verbod op het varend ontgassen van benzeen met ingang van 1 januari 2015 en het ontgassen van benzeenhoudende producten (10% benzeen of meer) per 1 januari 2016 op te leggen. Aan het Hollands Diep bij Moerdijk is inmiddels een ontgasinstallatie beschikbaar.

Provincie Zuid-Holland gedeputeerde Rik Janssen: “We pakken de schadelijke gevolgen van het ontgassen voor omwonenden van de vaarroutes en van de havens van Rotterdam, Dordrecht en Moerdijk stevig aan.  Ik hoop van harte dat ook overheden en bedrijven in andere gebieden zich snel aan zullen sluiten. Ik ben trots en blij dat wij met alle betrokken overheden en de industrie voor een schonere leefomgeving voor onze inwoners gaan zorgen".

Provincie Noord-Brabant gedeputeerde Johan van der Hout “We zijn rond Moerdijk al een hele tijd bezig met het tegengaan van de uitstoot van benzeen in de buitenlucht. Die wordt deels veroorzaakt doordat schepen op het Hollands Diep met de luiken open varen om te ontgassen. Deze overeenkomst is dan ook een flinke stap in de goede richting”.

De gemeente Rotterdam zet samen met het bedrijfsleven door middel van een regionaal convenant (regionaal afsprakenkader Rijnmond) in op de beschikbaarheid van voldoende ontgassingscapaciteit in het Rotterdamse havengebied. Hiermee hebben schippers een alternatief voor het ontgassen naar de buitenlucht. Daarnaast onderzoekt de gemeente Rotterdam of het aanvullend aan de provinciale milieuverordening nodig is om de gemeentelijke havenverordening aan te passen.

Havenwethouder Jeannette Baljeu, Rotterdam : “Ik ben trots dat we deze overeenstemming hebben bereikt. Het is belangrijk voor de gezondheid van Rotterdammers en het is goed om nu duidelijkheid te kunnen scheppen naar de sector. Rotterdam heeft hier een voortrekkersrol in gespeeld en we zien nu het succes van de gezamenlijke inzet met de DCMR Milieudienst Rijnmond, Havenbedrijf Rotterdam en Deltalinqs''. 

Pakket van maatregelen

Het pakket van de gezamenlijke aanpak bestaat dus uit:

a.   Nationaal convenant (green deal) door ministerie van Infrastructuur en Milieu met branche-organisaties per 1 januari 2015 in te gaan voor benzeen en start onderzoek aanpak benzeenhoudende vluchtige stoffen.

b.   Verbod op ontgassingen te regelen via de provinciale milieuverordening van provincie Noord-Brabant en provincie Zuid-Holland voor benzeen per 1 januari 2015 en benzeenhoudend per 1 januari 2016.

c.   Regionaal convenant (regionaal afsprakenkader Rijnmond) waarin voor het Rijnmondgebied afspraken worden gemaakt tussen onder meer Havenbedrijf Rotterdam, Deltalinqs, en individuele  bedrijven over het terugdringen van ontgassingen en het realiseren van techniek om ontgassingen te kunnen uitvoeren.

d.   Nationaal verbod op benzeen. Inzet ministerie van Infrastructuur en Milieu vooruitlopend op CDNI verdrag. Zodra er in CDNI kader internationaal voldoende overeenstemming is om over te gaan tot een CDNI-verbod is er basis voor een nationaal verbod op het ontgassen van benzeen en van  nog te bepalen andere zeer zorgwekkende vluchtige stoffen.