PFAS in zeeschuim langs Zuid Hollandse kust

Westkust 12.12.2023 - Provincie Zuid Hollland berichtte op dinsdag 12 december dat zeeschuim langs de Nederlandse kust PFAS bevat.

Dit blijkt uit metingen die de provincies Zeeland, Noord- en Zuid-Holland hebben laten uitvoeren. Het RIVM heeft deze metingen in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat beoordeeld.

Zeeschuim is afkomstig van Phaeocystis pouchetii, ook wel de bruine slijmalg genoemd. Dat schuim komt vrij tijdens stormen. Een natuurproduct wat best wel stinkt, maar overheden kijken daar anders tegenaan en zien meer 'gevaar.'

Gedeputeerde Jeannette Baljeu: “We weten al langer dat PFAS overal in onze leefomgeving voorkomt. Dat er ook PFAS wordt gemeten in zeeschuim en zeewater is dus geen verrassing. Tegelijkertijd is dit opnieuw een bevestiging dat het Europese restrictievoorstel, waarin een algemeen verbod voor PFAS wordt voorgesteld, noodzakelijk is.”

PFAS-waarden vergelijkbaar met Vlaanderen
De metingen in Nederland volgen op onderzoek in Vlaanderen naar PFAS in zeeschuim. De gemeten PFAS-concentraties zijn vergelijkbaar met de Vlaamse metingen, met uitzondering van de monsters genomen bij Knokke (Vlaanderen). Daar zijn de metingen aanzienlijk hoger. In Vlaanderen waren de PFAS concentraties in de zeewatermonsters veel lager dan in de zeeschuimmonsters. Datzelfde geldt voor de Nederlandse zeewatermonsters.

Zeewater veilig
Omdat er geen norm is voor PFAS in zwemwater zijn de zeewatermonsters vergeleken met de metingen genomen in recreatieplas Berkendonk in Helmond. Voor Berkendonk heeft het RIVM eerder geconcludeerd dat er veilig gezwommen kan worden. Het RIVM gaat er daarom vanuit dat als de berekende hoeveelheid PFAS vergelijkbaar is met of lager dan die in Berkendonk, zwemmen veilig is. Dit is het geval voor alle PFAS-waardes gemeten in het zeewater. Dit betekent dat zwemmen in zee voldoende veilig is.

Vervolgonderzoek
Op dit moment is het nog niet mogelijk iets te zeggen over gemiddelde blootstelling aan PFAS via zeeschuim en zeewater. Dit vraagstuk wordt meegenomen in het brede PFAS-onderzoeksprogramma van het RIVM dat tussen 2023 en 2025 plaatsvindt. In dit programma worden de verschillende PFAS-bronnen waaraan mensen blootstaan met elkaar vergelijken om zo te zien waar het beste maatregelen kunnen worden genomen.

Zeeschuim niet inslikken
Het RIVM concludeerde eerder dat er in Nederland teveel blootstelling aan PFAS is. Het is goed om er bewust van te zijn dat contact met zeeschuim leidt tot extra PFAS blootstelling. De algemene adviezen voor het zwemmen in open water zijn in dit geval ook van toepassing. Zo is het verstandig om na het zwemmen te douchen, je handen te wassen voor het eten en je kinderen en huisdieren niet te laten spelen in zeeschuim, omdat daarmee inslikken van zeeschuim zoveel mogelijk wordt voorkomen.