Provincie bepaalt plaatsing windturbines in Maassluis

Maassluis 03.11.2023 - In oktober hebben de CDA en VVD fracties van gemeente Maassluis vragen gesteld ten aanzien van de windenergie in Maassluis.

Met deze brief beantwoorden burgemeester en wethouders hun vragen.

Inleiding
Recent zijn er een aantal bijeenkomsten geweest waarin windenergie een rol speelde. Op 6 september was er een interactieve bijeenkomst over de Regionale Energiestrategie in Vlaardingen, waarbij nagedacht is over hoe de regio kan voldoen aan de opgave van de Regionale Energie Strategie (RES). Op 21 september jl. hadden we een werkbezoek naar de windmolen in Vlaardingen, met als doel om een beter beeld te krijgen van de invloed van een windmolen op de omgeving. Dit bezoek is georganiseerd naar aanleiding van de raadsinformatiebrief Windenergie d.d. 15 augustus 2023.

Vraag 1.

Wij hebben in ons coalitieakkoord afgesproken om geen windmolens te plaatsen. Wat zijn de gevolgen van deze keuze in relatie tot de verplichtingen in de Regionale Energie Strategie?

Antwoord:

De verplichtingen in de RES komen hierdoor onder druk te staan. De vastgestelde ambitie in de RES 1.0 bestaat naast zon op dak en wat al gerealiseerd is uit de volgende twee onderdelen:

1.De zogenaamde VRM-locaties uit het Windconvenant. In het Windconvenant is in het grondgebied van Maassluis een locatie opgenomen, namelijk het Oeverbos (Vlaardingen/Maassluis) dat 9 MW (2 tot 3 windturbines) moet opleveren. Dit is een harde afspraak met vastgestelde vermogens. De keuze voor wind is daarin vastgesteld en al door Provincie opgenomen in de verordening. Hierin is dus geen ruimte of flexibiliteit om voor een andere techniek zoals zon te kiezen.

2.De zoekgebieden voor zon/wind met vastgestelde potentie. Voor Maassluis is dit het zoekgebied langs infra, namelijk de A20. Deze is qua techniek (zon/wind) nog niet ingevuld, maar wel is gezegd dat dit gemeentegrensoverschrijdende zoekgebied met Midden-Delfland 9,4 GWh aan potentie heeft. Deze zal in samenspraak ingevuld moeten worden met Midden-Delfland. Dit komt neer op 1 windturbine van 10 hectare zon. Als dit echt niet lukt, is bestuurlijk (na vaststelling RES 1.0) afgesproken dat er eerst in het zoekgebied zelf naar alternatieven wordt gezocht, vervolgens in het eigen grondgebied en als dat niet lukt, wordt pas regionaal besproken wat er mogelijk is. Kortom: de gemeente zal eerst zelf op zoek moeten naar de invulling van de potentie van dit zoekgebied.

Conclusie: De ambitie van de RES is zodanig opgebouwd dat de potentie van alle zoekgebieden in de gemeentes bij elkaar opgeteld wordt.

De tekst zoals nu opgenomen in het Maassluise coalitieakkoord om geen turbines te plaatsen, heeft dus directe consequenties voor het RES-ambitie die daarmee gevaar loopt. Punt 3 en 4 uit bovenstaande opsomming staan hiermee onder grote druk en hebben ook voor andere gemeentes in de RES regio Rotterdam Den Haag consequenties.

Vraag 2.
Welke verplichtingen zijn we precies aangegaan met de Provincie en met de MRDH op het gebied van windenergie? En wanneer zijn we die dan aangegaan? 

Antwoord:
Maassluis heeft in 2012 het Convenant "Realisatie Windenergie Stadsregio Rotterdam" ondertekend, en zich daarmee gecommitteerd aan de opgave van 150 MW in de Rotterdamse regio. De opgave binnen het Convenant voor Maassluis is, samen met Vlaardingen, in totaal 15 MW/5 turbines op de locatie Oeverbos. Hiervan zouden 4 extra turbines op grondgebied van Vlaardingen komen, en één in Maassluis. Inmiddels draaien de twee turbines van "Oeverwind 1" (7,2 MW/ 2 turbines) net enkele weken. De eerste stappen voor "Oeverwind 2" (3 turbines waarvan 1 in Maassluis/ 9MW) worden nu gezet. Bij de start van het Convenant is vastgelegd dat de regiogemeenten een gezamenlijk commitment aangaan om de ambitie te realiseren en dat alle regiogemeenten tekenen, ook de gemeenten zonder concrete windenergielocaties. Dit commitment bestaat uit een inspanningsverplichting, waaronder het creëren van draagvlak bij en betrokkenheid van burgers en bedrijven.

Deze afspraken zijn bij de verlenging in 2020 opnieuw bekrachtigd door middel van een collegebesluit. De inspanningsverplichting is per gemeente verder geconcretiseerd in de bestuursovereenkomst met de provincie. De inspanningsverplichting is in die overeenkomsten vertaald naar het ruimtelijk mogelijk maken en het verlenen van een vergunning bij een passende aanvraag daartoe. Omdat de regionale opgave van 150 MW bij lange na niet wordt gehaald, kijkt de Provincie nu waar opwekcapaciteit kan worden gerealiseerd; hierbij wordt specifiek gekeken naar uitbreiding van bestaande windlocaties zoals het Oeverbos/De Dijk. Hierover bent u deze zomer met een raadsinformatiebrief geïnformeerd.

Vraag 3
Is er een kans dat de Provincie ons verplicht op ons grondgebied windenergie op te wekken? En wat zou dat kunnen betekenen voor Maassluis?

Antwoord:
Vanwege de inspanningsverplichting is vanuit de provincie Zuid-Holland mondeling al uitgesproken dat ze het College als mede-ondertekenaar van het convenant indringend (zullen) oproepen om me te doen bij het realiseren van de regionale opgave van 150 MW. Wanneer we als gemeente besluiten om vast te houden aan de keuze om geen windmolen toe te staan op ons grondgebied, overweegt de provincie een minder vrijblijvende benadering door tot aanwijzing over te gaan om de taakstelling uit het convenant te halen.

Vraag 4
Vanuit de Regionale Energie Strategie is er een mogelijke verplichting om een windmolen op Maassluis grondgebied te plaatsen. In hoeverre kan de provincie ons overrulen en een locatie aanwijzen? Welke andere stappen zou de provincie kunnen ondernemen?

Antwoord:
Zie antwoord op vraag drie. Op basis van het convenant is er een inspanningsverplichting om windenergie in Maassluis te realiseren. Bij de partiële herziening van de Visie Ruimte en Mobiliteit (VRM) op het gebied van Windenergie die op 19 januari 2018 in werking is getreden, is de locatie Oeverbos Vlaardingen/De Dijk Maassluis aangewezen en wordt plaatsing van een windmolen in Maassluis in het provinciale omgevingsbeleid planologisch mogelijk gemaakt. Een mogelijke verplichting is in de toekomst daarom zeker niet uit te sluiten. De provincie is namelijk op grond van artikel 9e van de Elektriciteitswet bevoegd gezag voor windparken van 5 tot 100 MW.

De Provincie is dus bevoegd om deze verplichting op te leggen, ongeacht of er een convenant is of niet. De provincie kan gebruik maken van haar interventiebevoegdheid, wat inhoudt dat zij de regie over kan nemen wanneer het gemeenten niet lukt om de opwek potentie zoals vastgelegd in het convenant windenergie en de RES te behalen. Dit gebeurt nu ook in Lansingerland en Katwijk. Deze situatie is vergelijkbaar met Maassluis. Ook deze gemeenten hebben zich gecommitteerd aan de doelstellingen van zowel het convenant als de RES om windenergie te realiseren en hebben een door de provincie aangegeven zoeklocatie voor windenergie in hun gemeenten. Oeverwind 2 is sinds 2017 een zoeklocatie en is opgenomen in de provinciale verordening.

Vraag 5
Als er een verplichting is, op welke andere manieren kunnen wij de doelstelling van de Regionale Energie Strategie halen?

Antwoord
Zoals vermeld heeft de gemeente een inspanningsverplichting om de afgesproken doelstellingen uit de RES te behalen. Een andere manier om duurzame opwekcapaciteit te realiseren is zonne-energie. Echter is er een aanzienlijke hoeveelheid zonnepanelen nodig om evenveel energie op te wekken als met een windmolen; ca. 28.000 zonnepanelen. Hiervoor is een grondoppervlakte nodig van 10 hectare, wat ongeveer gelijk staat aan 20 voetbalvelden aan oppervlakte. Gezien de bebouwingsdichtheid in Maassluis is dit niet realistisch en biedt een windmolen op deze locatie het meest gunstige alternatief, zo ver mogelijk uit de buurt van het woongebied van Maassluis.

Vraag 6
Kernenergie staat politiek op de agenda. Wat is de visie van de Provincie, de RES Rotterdam Den Haag en het Rijk op het plaatsen van windmolens in relatie tot het opwekken van kernenergie?

Antwoord
Kernenergie is een taak van de Rijksoverheid. In het Rijksbeleid is opgenomen dat er energie uit zowel kernenergie als wind moet worden opgewekt. Het Rijk heeft buiten Borssele geen locaties aangewezen waar kernenergie wordt opgewekt. In het provinciaal coalitieakkoord staat vermeld dat de potentie voor kleine modulaire kernreactoren (Small Modular Reactors, SMR) in Zuid-Holland wordt onderzocht; concrete locaties zijn er echter niet. Het Havenbedrijf heeft laten weten geen kernenergie in het havengebied te willen.

Kijkend naar het RES-bod telt kernenergie niet me: dit betreft enkel de opwek van hernieuwbare energie uit wind en zon. Landelijk is deze doelstelling 35 TWh. Het bouwen van een reguliere kerncentrale vergt een hoge investering. De bouw van een reguliere kerncentrale mag maar op enkele plekken in Nederland (Borssele en Eemshaven) en realisatie duurt tussen de 10 en 20 jaar, en zijn daarom niet voor 2030 te realiseren (NP RES 2020).

In termen van de RES zijn er daarom geen aanknopingspunten en past kernenergie nu niet binnen het de opgave en het tijdspad dat voor RES 1.0 tot 2030 loopt. Wij vertrouwen er op uw vragen hiermee voldoende te hebben beantwoord.