LPF Westland; breng Coöperaties terug!

Westland 01.12.2014 - LPF-Westland kijkt met verbazing naar de lopende discussie over de deplorabele toestand in de glastuinbouwsector.

Prijzen van producten zijn al jaren dalende terwijl er geen sprake is van overproductie. Recent heeft Rabobank Nederland en LTO Glaskracht Noord het vermaarde internationale consultingbureau McKinsey gevraagd "een businessplan te schrijven" voor "een nieuwe afzetstructuur." Daarmee moeten stabielere prijzen prijsvorming voor producten worden gerealiseerd.

Dat klinkt natuurlijk allemaal leuk, maar eigenlijk is het een vorm van het wiel opnieuw uitvinden. In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw stond de Westlandse groente sector voor eenzelfde problematiek gesteld. Van daaruit werden destijds de coöperatieve veilingen gesticht met als doel een gezamenlijke afzetmarkt te creëren. In de jaren zeventig en tachtig vorige weeuw, was dit systeem welhaast volmaakt en dan met name voor de groenteteelt.

Immers het veilsysteem zag toe op een minimumprijs. Als de bodem van de prijsvorming was bereikt, zorgde de zogenaamde “doordraai” er voor dat producten niet tegen dumpprijzen op de markt kwamen. Met een percentage van de opbrengsten werd een buffer geschapen waaruit de kwekers een gegarandeerde minimumprijs kregen betaald en er was geld voor de eigen marketing en onderzoek.

Eind jaren negentig dacht men dat dit prima werkende systeem wel op de schop kon. De Westlandse groenteveilingen werden opgedoekt en in de plaats daarvan kwamen de zogenaamde handelshuizen zoals bijvoorbeeld de Greenery. Van daaruit werd een verdere individualisering ingezet waarbij de afzetmarkt verder en verder versnipperd raakte. Tuinders gingen het wel zelf doen en na een aanvankelijke groei en grotere bedrijven, werd men langer hoe meer een makkelijke prooi voor de groothandel en de grootwinkelbedrijven die daardoor de macht kregen de inkoopprijs keer op keer te drukken.

Het gevolg kennen we. Jaar na jaar komen de prijzen van tomaten, paprika’s en andere groente meer en meer onder druk te staan. Vandaar dat LPF-Westland pleit voor herbezinning en de mogelijkheid wil peilen voor terugkeer naar het collectivisme van de coöperatieve veilingen. Hierdoor zouden de producenten meer grip kunnen krijgen op een betere en realistischer prijsvorming met als gevolg een bloeiende Westlandse tuinbouwsector in plaats van een doodbloedende sector.

In dat zelfde kader heeft de fractie van LPF-Westland zich mateloos geërgerd aan de uitlatingen van Jos van de Knaap namens LTO-Glaskracht, VNO/NCW en MKB waarbij opgeroepen werd tot meer internationalisering en export van kennis. Met name dat laatste, het ongebreideld exporteren van kennis, is onze fractie een doorn in het oog.

Want als we als Nederlandse tuinbouw eraan gaan meewerken om elk land zelfvoorzienend, of erger nog, exporterend te maken dan kunnen we als Westlandse tuinbouw wel inpakken. Het spreekwoord luid niet voor niets "als je een aap leert klimmen gaat hij nootjes gooien”.

Daarbij ook denkend aan de ooit om zeep geholpen textielindustrie uit Twente en de grote scheepsbouw uit Rotterdam. Kortom, dergelijke uitspraken verwachten wij niet van een brancheorganisatie die voor de belangen van de Westlandse tuinbouwsector op moet komen. Kortom, enig realisme is hier wel gewenst in deze barre tijden. Volgens ons is het niet alleen noodzakelijk dat de tuinbouwsector zelf weer coöperatief gaat denken, maar is het bittere noodzaak dat bestuurlijk Nederland en de tuinbouwbelangenorganisaties dat ook gaan doen in het belang van onze tuinbouwsector.

Fractie LPF-Westland