Eerste overzicht van jaarwisseling 2023-2024

Nederland 06.01.2024 - De politie heeft in totaal 156 aangehouden personen bij het Openbaar Ministerie (OM) aangeleverd op verdenking van een misdrijf dat verband houdt met de jaarwisseling.

Dat blijkt uit een inventarisatie onder de parketten van het OM. Het gaat om een kleine daling ten opzichte van vorig jaar; toen werden op 1 januari 2023 161 verdachten aangeleverd bij het OM. In 104 zaken betreft het geweld tegen personen, waarvan 54 keer geweld tegen hulpverleners. Ook was er 36 maal sprake van geweld tegen goederen. In 16 gevallen gaat het om andere feiten, zoals vuurwerkzaken.

Geweld tegen hulpverleners
Procureur-generaal Guus Schram: ‘Het aantal zaken met betrekking tot geweld tegen hulpverleners dat tot nu toe bij het OM is aangeleverd is iets lager vorig jaar. Het aantal zaken zegt niets over het aantal slachtoffers, omdat bij verschillende incidenten grote groepen agenten tegelijk zijn bekogeld met zwaar vuurwerk. Hulpverleners staan elke dag weer klaar om mensen te helpen en onze samenleving veiliger te maken. Zij moeten hun werk ongestoord kunnen doen. Wij blijven daarom prioriteit geven aan de opsporing en vervolging van de verdachten die geweld tegen hulpverleners gebruiken.’

Passende afdoening
Het OM kan een zaak zelf afdoen, en een verdachte bijvoorbeeld een boete of een taakstraf opleggen, maar kan een verdachte ook laten voorkomen bij een rechter. Dat is altijd afhankelijk van de feiten en omstandigheden van de zaak. Waar het gaat om geweld tegen hulpverleners worden verdachten in beginsel voor de rechter gebracht en wordt een hogere straf geëist. Uiteindelijk beslist de rechter wat de straf wordt en of hij meegaat in de eis van de officier van justitie. De parketten communiceren zelf over eventuele snelrechtzittingen.

Inbeslaggenomen illegaal vuurwerk
De politie en Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) namen in 2023 78.895 kilo aan illegaal vuurwerk in beslag. Dat is een flinke daling vergeleken met het jaar ervoor, toen sprake was van een recordvangst van 684.440 kilo. In de vuurwerkbarometer van het OM is te zien hoeveel de opsporingsdiensten in de afgelopen jaren aan illegaal vuurwerk in beslag hebben genomen.

De jaarwisseling van 2023-2024 is met minder incidenten en op veel plaatsen overzichtelijk verlopen. Tegelijk zorgden excessen met zware explosies van geweld, verstoringen van de openbare orde en wanordelijkheden met vaak illegaal vuurwerk voor gewonden en schade in het land. Zo werden bijna 300 politieagenten en andere personen met een publieke taak slachtoffer van fysiek en verbaal geweld.

Afgelopen jaarwisseling was de tweede oud en nieuw-viering waarin er effectief sprake was van een verbod op knalvuurwerk en vuurpijlen. Net als vorig jaar is ook dit jaar het aantal letsels door dit type vuurwerk verder afgenomen. In aanloop naar de jaarwisseling is vanuit verschillende partijen veel gedaan aan preventie om de jaarwisseling voor iedereen een feest te laten zijn. Zo zetten gemeenten jongerenwerkers en buurtvaders in om met de doelgroep in gesprek te gaan, worden preventief containers afgesloten door boa’s en voert ook de politie gesprekken met mogelijke raddraaiers. Verder voert de Inspectie Leefomgeving en Transport elk jaar productveiligheidsonderzoeken uit om te voorkomen dat onveilig vuurwerk in omloop wordt gebracht. Ook gold in 16 gemeenten een lokaal vuurwerkverbod.

Overzicht rapportage 2023-2024

Op de Spoedeisende Hulpafdelingen van ziekenhuizen en huisartsenposten hebben zich 1.212 vuurwerkslachtoffers gemeld. Dat is 3% minder ten opzichte van de voorgaande jaarwisseling.

De brandweer heeft 3680 meldingen ontvangen. Dat is minder dan de 4155 meldingen van brand vorige jaarwisseling. Het aantal incidenten tijdens de jaarwisseling is met 29,2% gedaald naar 7.437 incidenten.

In totaal werden 295 politieagenten en personen met een publieke taak slachtoffer van fysiek of verbaal geweld. Dit is een toename van 52% van politieambtenaren die geconfronteerd werden met geweld (GTPA) en een toename van 88,2% van slachtoffers van personen met een publieke taak (VPT).

Het aantal aanhoudingen door de politie is in totaal met 1,4% gestegen ten opzichte van het gemiddelde in de afgelopen vier jaren. Tijdens oud en nieuw werden 287 personen aangehouden in verband met incidenten binnen de jaarwisselingsthema's.

Er werden 364 overlast gevende jongeren onder de 18 jaar geregistreerd. Dit is een stijging van 78% ten opzichte van het gemiddelde van de vorige vier jaarwisselingen, al gaat het om relatief lage aantallen op totaal overlastgevers volgens de politie.

De politie heeft bij het Openbaar Ministerie (OM) tot nu toe 156 zaken met aangehouden personen aangeleverd op verdenking van een misdrijf dat verband houdt met de jaarwisseling. Dit is een afname van 3% ten opzichte van vorig jaar, toen werden er rond deze tijd 161 zaken aangeleverd bij het OM.