Nationaal hitteplan vanaf maandag en smogwaarschuwing

Nederland 17.07.2022 - Het is warm zondag en de hitte houdt nog wel meerdere dagen aan, wat voor veel mensen genieten op het strand of in de tuin betekent.

Voor anderen kan het minder prettig zijn. Mensen die niet in staat zijn goed voor zichzelf te zorgen, hebben op warme dagen meer aandacht nodig om overlast door hitte te beperken en gezondheidsproblemen te voorkomen. Daarom treedt vanaf maandag 18 juli 2022 het Nationaal Hitteplan in werking. Door de hitte in een groot deel van Europa kan er ook smog ontstaan. Mensen die gevoelig zijn voor smog kunnen hierdoor klachten krijgen. Daarom geldt vanaf maandag 18 juli naast het hitteplan, een smogwaarschuwing.

Het hitteplan en de smogwaarschuwing gelden voor het hele land. Het RIVM heeft dit besloten na overleg met het KNMIKoninklijk Meteorologisch Instituut naar aanleiding van voorspelde aanhoudende hitte. Volgens het KNMI kan het warme weer tot en met woensdag aanhouden.

Kwetsbare groepen
Warm weer kan er voor zorgen dat mensen die niet in staat zijn goed voor zichzelf te zorgen, ongemakken (zoals vermoeidheid, hoofdpijn en concentratieproblemen) en ernstigere gezondheidsproblemen (zoals uitdroging en hitteberoerte) kunnen ervaren. Ouderen vormen de grootste kwetsbare groep, omdat zij hun lichaamstemperatuur slechter onder controle kunnen houden en minder snel een dorstgevoel hebben. Daarnaast kunnen anderen zonder het nemen van maatregelen makkelijk ongemakken of gezondheidsproblemen ondervinden; denk aan mensen met een chronische aandoening, personen in een sociaal isolement, daklozen, mensen met overgewicht en (zeer) jonge kinderen. Zowel extreme hitte als hoge concentraties ozon in de zomer (zomersmog) hebben invloed op iedereen, maar ook zomersmog kent kwetsbare groepen, zoals ouderen, kinderen, mensen met ziekten aan de luchtwegen en mensen die zich inspannen in de buitenlucht.

Tips om ongemakken en gezondheidsproblemen te voorkomen
Het is goed om na te denken of er mensen in jouw omgeving kwetsbaar zijn en extra op hen te letten. De belangrijkste tips voor iedereen die helpen om ongemakken en gezondheidsproblemen door de hitte en smog te voorkomen, zijn:

- Voldoende (water) drinken;
- De woning koel houden door zonwering, ventilator of airconditioning;
- Lichamelijke inspanning in de middag en vroege avond beperken.
- Daarnaast is het verstandig om verbranding door de zon te voorkomen. Hiervoor is goede bescherming belangrijk.

Nationaal Hitteplan
Het Nationaal Hitteplan is een plan van aanpak dat gericht is om organisaties, professionals en vrijwilligers tijdig te attenderen dat er aanhoudend warm weer voorspeld is waarbij maatregelen genomen dienen te worden ter bescherming van kwetsbare groepen. Op deze manier kunnen maatregelen op tijd worden genomen om ongemakken en gezondheidsproblemen bij kwetsbare groepen zoals ouderen te verminderen en (waar mogelijk) te voorkomen. Als het langere tijd heet is en de temperatuur erg hoog oploopt, kunnen ook mensen in goede gezondheid last krijgen van oververhitting of hitte uitputting.

Smog door ozon
Smog door ozon ontstaat bij ophoping van luchtvervuiling op zonnige dagen. Het RIVM adviseert mensen die gevoelig zijn voor smog om binnen te blijven en om zware lichamelijke inspanning te beperken. In Europa zijn voor ozon een informatie- en een alarmdrempel vastgesteld. De European Union-informatiedrempel is 180 microgram ozon per kubieke meter lucht. Bij (dreigende) overschrijding van deze waarde kunnen mensen die gevoelig zijn voor smog klachten krijgen. Het RIVM brengt dan een waarschuwing uit. De luchtkwaliteit is dan "slecht" volgens de Nederlandse Luchtkwaliteitsindex. De EU-alarmdrempel is 240 microgram ozon per kubieke meter lucht. De luchtkwaliteit is dan “zeer slecht" volgens de Nederlandse luchtkwaliteitsindex. Wanneer deze waarde overschreden wordt, kan iedereen klachten krijgen. Als dit dreigt te gebeuren, zet het RIVM de smogwaarschuwing om in een smogalarm.