Toespraak burgemeester Rodenburg tijdens herdenking

Schipluiden 04.05.2018 - 'Het volkslied heeft geklonken. We zongen het lied waarmee we onze nationale verbondenheid uiten. Nadat we twee minuten stil zijn geweest.

Twee minuten stil om de Nederlandse oorlogsslachtoffers te gedenken. Allen, burgers en militairen die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog en daarna in oorlogssituaties en bij vredesoperaties, zijn in onze gedachten.

Als we in deze verbondenheid stil zijn, denken we aan die dappere mensen die hun strijd geleverd hebben, maar het niet hebben gered. We denken ook aan de mensen die slachtoffer werden van geweld. We denken aan de families die slachtoffer werden van het oorlogsgeweld en de onderdrukking. We zijn ook dankbaar dat onze veteranen bij ons zijn. Heel fijn dat u er bent. Ieder met een eigen verhaal, een verhaal van de strijd voor vrede.

We denken vanavond ook aan de mensen die in de oorlog in verzet kwamen. Dorpsgenoten die niet accepteerden dat een buurland de dienst ging uitmaken, dat ons land werd overgenomen, dat de rechtsstaat buiten werking werd gezet, dat onze vrijheden werden beknot. Niet meer ‘s avonds naar buiten, eten op de bon. Ze accepteerden niet dat de Nederlandse bevolking werd onderdrukt.

In verzet komen, je moet het maar durven. Met een militair op de hoek van de straat? Met mogelijk verraders in de buurt? Een levensgevaarlijke activiteit. Wellicht dachten veel mensen wel, dat als ik me gewoon netjes blijf gedragen dan gebeurt mij niks. Maar toch, er waren ook inwoners die in verzet kwamen en gingen strijden voor onze vrijheid. Ze zaten de vijand dwars, ze hielpen gevluchte landgenoten met gevaar voor eigen leven. En zoveel was het hun ook waard. Voor de vrijheid die ons zo dierbaar is. Zo onvoorstelbaar dierbaar eigenlijk, dat je het eigenlijk alleen maar kunt begrijpen als je het ooit echt kwijt bent. Je dat realiseren, maakt ons stil.

Je leven op het spel zetten voor jouw en mijn vrijheid. Kom er nog maar eens om vandaag de dag. Zouden wij het vandaag de dag aandurven? Natuurlijk…. als het gaat om ons land en onze vrijheid dan doe je alles om de vrijheid te verdedigen. Zo reageer je wellicht ook. Maar, zeg eens eerlijk: “Hoever durf je echt te gaan?”

Want, als je zo bij elkaar staat, durf je misschien niet eens om je heen te kijken, of iemand aan te kijken. Maar okay, stel je eens voor dat je toch een soort geheime boodschap moet doorgeven aan iemand in deze groep en dat niemand anders dat mag opvallen. Hoe ga je dat dan doen? Ongezien. Probeer het maar eens. Contact maken met iemand in de groep. Richt je blik eens op iemand anders. Je merkt al gauw genoeg dat ook degene naast hem of haar waar je naar kijkt, ziet dat jij kijkt. Dat geeft je direct een ongemakkelijk gevoel….je hart gaat bonzen en je krijgt een rode kleur.  Jouw blik was niet voor die ander bedoeld. Zo moeilijk is het dus.

Misschien is dit ook wel het gevoel dat mensen in het verzet zo vaak gekend hebben. Zo in het geheim dingen doen die nodig waren om de bezetter om de tuin te leiden. In verzet tegen onrecht en onrechtvaardigheid. Altijd op je hoede zijn voor represailles die niet alleen jou, maar ook jouw dorpsgenoten konden treffen. Dat was het leven van de mensen van ons Nederlandse verzet. Zij verdienen ons respect. 

Op de vooravond van 5 mei. De dag dat we onze vrijheid mogen vieren. De vrijheid die ons zo waardevol is. De vrijheid die er is tegen de achtergrond van wereldwijd geweld, dreiging van aanslagen en voortdurende spanning tussen de wereldmachten. Waar boosheid het nog te vaak van liefde wint.

Ons land draagt met onze militairen op diverse plekken in de wereld ook er aan bij om de wereldwijde vrede een stukje dichterbij te brengen. Daar mogen we ze ook dankbaar voor zien. En wij mogen gelukkig zijn dat in onze samenleving, onze wereld dichtbij, geen strijd meer is. Iedereen kan hier in Nederland, in Midden-Delfland, in Schipluiden al jaren leven in vrijheid. We kunnen met respect voor anderen eigenlijk doen en laten wat we willen. We staan er niet eens meer bij stil.

Of toch….vanavond dan. Eén keer per jaar. En we mogen ook iets doorgeven. Niet in het geheim, maar juist heel openlijk zodat iedereen het ziet. Zodat iedereen blij naar huis kan gaan.

Zo ingetogen als we hierheen kwamen, zo uitbundig mogen we naar huis. We hijsen de vlaggen in top. We mogen feest vieren bij een van de bevrijdingsfestivals in de regio of voor onze ouderen met een borreltje in Akkerleven of de Kickerthoek. Of gewoon thuis met een lekkernij. We vieren onze vrijheid en die mogen we aan elkaar doorgeven, aan onze kinderen en ieder ander die hier met ons leeft.

Laten we zo van hier gaan en elkaar aankijken, de hand schudden en zeggen: “Fijn dat je er was. Kom mee, we gaan onze vrijheid vieren”.