Wandelen langs bunkers in Zuid-Holland

Arthur van Beveren

Hoek van Holland 15.04.2017 - In de Tweede Wereldoorlog bouwden de Duitsers van Noorwegen tot Zuid-Frankrijk de Atlantikwall.


Ook Zuid-Holland was belangrijk in deze verdedigingslinie die het westen van het Derde Rijk moest beschermen tegen een geallieerde aanval. Er is steeds meer aandacht voor dit nog jonge historische erfgoed. De gids Wandelen langs de Atlantikwall in Zuid-Holland stuurt de wandelaar langs de restanten van dit megalomane militaire project stuurt.

Meer dan 75 jaar na het eind van de oorlog is er volgens initiatiefnemer Merel van der Linden nog veel te zien: “Bunkers zijn natuurlijk wel bekend bij mensen, maar ook deze liggen soms verborgen onder ogenschijnlijke duinen. Zigzaggende sporen in het landschap zijn resten van loopgraven.”

Het zijn niet alleen deze militaire overblijfselen die aandacht krijgen tijdens de wandeling, ook de invloed van de bouw op het landschap wordt duidelijk: “Je ziet de veranderingen in kustplaatsen door de sloop vanwege de aanleg van verdedigingswerken, en ontdekt dat waterwegen oorspronkelijk als anti-tankgracht zijn aangelegd.

Het diverse kustlandschap in Zuid-Holland is prachtig. Een route loopt door een bijzonder natuurgebied zoals Hollands Duin bij Wassenaar, een ander laat het menselijk ingrijpen zien, zoals in Hoek van Holland en Oostvoorne, rond de Maasvlakte.”

Nederlanders die door diverse omstandigheden in contact kwamen met de bunkerstelling doen hun verhaal in dagboekfragmenten. Unieke en soms nooit eerder gepubliceerde archiefbeelden geven een beeld van het dagelijks leven van de Duitse soldaten bij hun bunkers. “We hebben drie militair-historische experts onderzoek laten doen en de routes laten schrijven.

Zo krijg je allerlei onbekende verhalen te weten”, aldus Van der Linden. “In Oostvoorne hebben bijvoorbeeld honderden Wolga-Tataren gezeten die voor de Duitsers vochten. In Den Haag vreesde de 17-jarige Riet van Gaalen elke dag voor V2-raketten die vanuit die plaats naar Engeland werden geschoten. Dat ging nog wel eens mis, waarbij zo’n raket in de stad neerstortte en slachtoffers maakte.”

De routes zijn rondwandelingen van gemiddeld 8 km in de omgeving van onder meer Katwijk, Wassenaar, Scheveningen, Hoek van Holland, Oostvoorne en op Goeree en lopen door zowel natuurgebieden als dorpen en steden. Die combinatie zorgt voor tien afwisselende routes langs de Zuid-Hollandse kust. “Een aantal bunkers langs de route is ingericht als musea”, vertelt de initiatiefneemster, “deze geven een impressie van hoe de bouwwerken er in de oorlog uit zagen en vertellen nog meer lokale geschiedenis”.

De 144 pagina’s tellende wandelgids wordt op zaterdag 6 mei gepresenteerd in Fort 1881 in Hoek van Holland. 

Reacties (3 reacties geplaatst)

Ik heb inde jaren 80 en 90 dit Fort heel vaak bezocht, en heb er veel lectuur over gekocht. Mij werd toen verteld dat het Fort aan het eind van de 19e eeuw werd gebouwd, wel iedere keer bezet was door het Nederlandse Leger, maar uiteindelijk pas écht dienst deed tijdens WWO2 bij de verdediging van Hoek van Holland.
Nou heb ik toch altijd gedacht, dat de afgebeelde bunker( ook wel Het Fort genoemd ) toch uit een eerder tijdperk komt dan wat de buren die op visite waren, gebouwd hebben .
En dat het een Nederlands gebouwde bunker is.
Fijn dat er mensen zijn die cultuur historisch erfgoed bewaren en beschrijven. Bunkers komen natuurlijk niet uit de mooiste periode van de geschiedenis, maar wel een hele belangrijke die nooit vergeten mag worden.

Plaats een reactie

U bent vrij om te reageren met behoud van respect en fatsoen. Kleineren is not done. Alle geplaatste reacties worden een paar keer per dag nagekeken en zijn niet direct zichtbaar. Dus even geduld aub.

Aftrap 'Rondje De Heul’ op 2 juni - Fonds Kind & Handicap gaat samenwerking aan met het Surf Project - Ruim € 5 miljard steun aan Oekraïne in 2023 - Oranje vrijmarkt aan zee op 25 mei - Sharon Schouten fotografie 3 keer genomineerd voor Bruidsfoto Award 2024 - Bij2dehandje 1e in Westland bij Modewinkel Awards - Pinksterquiz na Kerst en Pasen - Activiteiten in Ter Heijde in mei en juni - Struintochten in Van Dixhoorndriehoek op 25 mei - Bunkerdag op zaterdag 25 mei - Sterrenhemel bekijken tot maandag 20 mei - Twee bijzondere diensten Hervormde kerk tijdens Pinksteren in Poeldijk - Bezoek het restant van het kasteel van Wateringen - Unicorn in OphodenPijl op zondag 19 mei - Film over Bassie en Adriaan in Streekmuseum - Leontine van Moorsel opent Westlandse Ride 2024 - Wat betekent Hemelvaartsdag eigenlijk? - Kleurenkracht in het Douanehuisje - Tour de ’s-Gravenzande op vrijdagavond 7 juni - D-Day Landings op 6 juni - Uitwaai wandeltochten op het strand op 2 juni - Tip: Aiko 455Wp zonnepanelen superdeal bij Recharged - Teamleider Logistiek Nachtdienst - Productiemedewerker fulltime - 3 veelgestelde vragen over de zakelijke autoverzekering - Coronatoegangsbewijzen waren rechtmatig - Lezing gevechten mei 1940 rond Hoek van Holland en Staelduinse bos - Westland Pinkster Classic op 20 mei - Parttime bezorger gezocht! - Boekenmarkt Maassluis op zaterdag 25 mei - Monteur Buitendienst (Perslucht) - Verrassende tekeningen van Christy Heuchemer in de Hofboerderij - Stijlvolle vloeroplossingen: Ontdek PVC vloeren en laminaat bij LAB21 - Medewerk(st)er bediening in Honselersdijk - Magazijnbeheerder Baliemedewerker - Huttenbouwen 2024 komt er weer aan! - Ga toch fietsen…voor Rode Kruis Haaglanden - Chefkok bij De Keizer Restobar - Kom naar de zomer-BBQ op 27 mei - Marketing Manager - Inschrijving 33ste Koornmolen Lions Rottemerenloop open - Geniet van de muziek van Haagse Helden met Square! - Servicecoördinator / Planner Buitendienst - Parttime Administratief Medewerker - Expositie in de bibliotheek in Monster - Open Boerderijdagen 2024 op 10 en 20 mei - Recharged heeft superdeal voor installatie airco’s Westland - Weer weekendafsluiting van Wippolderlaan - Allround Administratief Medewerker - Manager werk en dienstverlening